เมื่อวันจันทร์ที่ 14 กรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา สำนักข่าวต่างประเทศ ขแมร์ ไทม์ส รายงานว่า นายกรัฐมนตรีฮุน มาเนต ของกัมพูชาเปิดเผยว่า กองทัพจะเริ่มบังคับใช้กฎหมายเกณฑ์ทหารพลเรือนในปี 2569 โดยอ้างเหตุผลจากความตึงเครียดที่เพิ่มขึ้นกับประเทศไทย ซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้าน เป็นสาเหตุให้กฎหมายที่ถูกระงับมานานต้องกลับมาใช้ใหม่

กฎหมายเกณฑ์ทหารดังกล่าวถูกรัฐสภากัมพูชาผ่านในปี 2549 โดยกำหนดให้ชาวกัมพูชาที่มีอายุระหว่าง 18 - 30 ปีต้องเข้ารับราชการทหารเป็นเวลา 18 เดือน (1 ปี 6 เดือน) แต่ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา กฎหมายนี้ยังไม่เคยถูกบังคับใช้จริง

ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม ความสัมพันธ์ระหว่างกัมพูชาและประเทศไทยมีความตึงเครียดเพิ่มขึ้น เนื่องจากข้อพิพาทเรื่องดินแดนที่ยืดเยื้อมานาน จนลุกลามเป็นการปะทะข้ามพรมแดน ส่งผลให้ทหารกัมพูชาเสียชีวิตหนึ่งนายในพื้นที่สามเหลี่ยมมรกต ซึ่งเป็นจุดบรรจบของพรมแดนกัมพูชา ไทย และลาว

นายกรัฐมนตรีฮุน มาเนตกล่าวว่า เหตุการณ์นี้เป็นบทเรียนสำคัญและเป็นโอกาสในการทบทวนประเมินและวางแผนปฏิรูปกองทัพ โดยตั้งแต่ปี 2569 เป็นต้นไป การเกณฑ์ทหารจะมีผลบังคับใช้ พร้อมกับขยายระยะเวลารับราชการจาก 18 เดือนเป็น 24 เดือน รวมทั้งมีแผนเพิ่มงบประมาณด้านกลาโหม

เขาย้ำว่าการป้องกันประเทศและการเสริมสร้างกองทัพไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อรุกรานใคร แต่เน้นการปกป้องดินแดนของกัมพูชา ขณะที่เหตุการณ์ปะทะดังกล่าวส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลพนมเปญและกรุงเทพฯ โดยทำให้ด่านชายแดนถูกปิด รวมถึงกัมพูชาได้สั่งห้ามนำเข้าน้ำมันเชื้อเพลิงและก๊าซจากประเทศไทย

ในทางกลับกัน ประเทศไทยยังคงมีระบบเกณฑ์ทหารสำหรับชายหนุ่ม โดยใช้การจับสลากเพื่อคัดเลือกผู้ที่ต้องเข้ารับราชการทหาร ขณะที่เหตุการณ์ความตึงเครียดนี้ยังส่งผลกระทบต่อการเมืองภายในไทย เมื่อ นายกรัฐมนตรีแพทองธาร ชินวัตร ถูกพักงานเพื่อสอบสวนกรณีจริยธรรมเกี่ยวกับการสนทนาทางโทรศัพท์กับฮุน เซน อดีตผู้นำกัมพูชา ซึ่งมีการรั่วไหลของข้อมูลจนกลายเป็นคดีสอบสวนทางกฎหมายด้วย