นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการกิจการด้านปฐมภูมิ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา โพสต์เฟซบุ๊ก หมอเจด ให้ความรู้เกี่ยวกับ 5 อาหาร ทำไตรั่ว–ครีอะตินินสูง คนไทยกินประจำ

หลายคนคิดว่า ไตพังเพราะกินเค็มอย่างเดียว แต่ความจริงคือ มีอาหารอีกหลายชนิดที่ทำให้ ไตอักเสบ–ไตทำงานหนัก–ครีอะตินินค่อย ๆ สูงขึ้นแบบเงียบ ๆ โดยที่ไม่รู้ตัว โดยเฉพาะคนไทยที่ชอบอาหารเค็มจัด หวานจัด และอาหารแปรรูป วันนี้ผมรวม 5 ตัวร้ายที่ต้องลดทันทีถ้าเสี่ยงไตเสื่อม หรือมีค่า BUN–Creatinine เริ่มขยับครับ

1.อาหารแปรรูปเค็มจัด–โซเดียมสูงทุกชนิด กลุ่มนี้ทำให้ความดันพุ่ง และบีบไตให้ทำงานหนักต่อเนื่อง เช่น ไส้กรอก แฮม ลูกชิ้น แหนม ปลาเค็ม บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ของดองต่าง ๆ (บางอย่างโซเดียมเกิน 1,000–2,500 mg ต่อ 1 มื้อ) ความดันที่สูงจากเกลือจะทำให้เส้นเลือดเล็กในไตเสียหาย รั่วง่าย และเพิ่มครีอะตินินแบบเรื้อรัง คนไทยส่วนใหญ่กินโซเดียมวันละ 2–3 เท่าของที่ควรแบบไม่รู้ตัวครับ

2.น้ำหวาน–ชานม–กาแฟใส่น้ำเชื่อม–น้ำอัดลม น้ำตาลสูงทำให้เกิด อินซูลินดื้อ → ทำให้ไตขับโซเดียมลดลง → ความดันสูงขึ้น และยังทำให้หลอดเลือดเสื่อมเร็วขึ้นอีก ผลลัพธ์คือไตอักเสบง่าย และครีอะตินินค่อย ๆ ขึ้นทุกปีโดยไม่รู้ตัว เครื่องดื่มหวาน 1 แก้วมีน้ำตาลเฉลี่ย 8–12 ช้อนชา ซึ่งหนักต่อไตมากกว่าที่หลายคนคิดครับ

3.อาหารทอดกรอบ–น้ำมันซ้ำ–ไขมันทรานส์ ของทอดตามร้านที่ใช้น้ำมันซ้ำ ๆ ทำให้เกิด สารออกซิไดซ์ ที่ทำลายเส้นเลือดฝอยในไตโดยตรง และเพิ่มการอักเสบทั่วร่างกาย ไตต้องกรองของเสียเพิ่มขึ้นแบบหนักมาก เช่น ไก่ทอด เฟรนช์ฟรายส์ หมูทอด ไก่ป๊อป ปาท่องโก๋ ยิ่งกินบ่อย ไตจะยิ่งเสื่อมเร็ว แม้คนที่ “ไม่ได้กินเค็ม” ก็ตามครับ

4.เนื้อแดง–เนื้อสัตว์ปริมาณมากในมื้อเดียว โปรตีนจากเนื้อแดง (หมู วัว แกะ) และสัตว์ติดมัน ทำให้เกิดของเสียไนโตรเจนสูง ไตต้องกรองหนักกว่าปกติหลายเท่า โดยเฉพาะมื้อหมูกระทะ–ปิ้งย่าง–ชาบู ที่กินเนื้อรวดเดียว 300–500 กรัม จะทำให้ครีอะตินินพุ่งชัดในคนที่ไตเริ่มเสื่อมอยู่แล้ว ถ้าไตทำงานเหลือไม่ถึง 60% การกินเนื้อเยอะจัดคือหนึ่งในตัวเร่งให้ไตวายง่ายขึ้นครับ

5.สมุนไพร–อาหารเสริมที่มีสารสเตียรอยด์แฝง นี่คือของอันตรายที่สุด เพราะทำ “ไตรั่วเฉียบพลัน” แบบไม่รู้ตัว สมุนไพรปลอมที่ผสมสเตียรอยด์ เช่น ยาลูกกลอน ยาแก้ปวดแบบสมุนไพร ยาหม่องกินได้ ฯลฯ จะทำให้ ความดันสูง–เกลือคั่ง–ไตอักเสบเฉียบพลัน และครีอะตินินดีดขึ้นในไม่กี่สัปดาห์ หลายคนคิดว่ากินสมุนไพรปลอดภัย แต่จริง ๆ เป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของไตรั่วในคนไทยครับ

จริง ๆ ไม่ใช่แค่ กินเค็ม แต่เป็น การกินอาหารเค็ม + หวาน + แปรรูป + ไขมันทรานส์ + เนื้อเยอะ + สมุนไพรปลอม ที่ทำให้ไตเสื่อมเรื้อรัง ไม่รู้ตัวจนค่าครีอะตินินขึ้นมาหลายปีแล้วถึงจะรู้ ผมแนะนำให้เน้นโปรตีนคุณภาพดี (ไข่ เต้าหู้ ปลาไทย) กินผักสดที่ไม่เค็ม ดื่มน้ำให้พอ และเลี่ยงทุกอย่างที่ทำให้ไตทำงานหนัก จะช่วยชะลอไตเสื่อมได้ดีที่สุดครับ

ภาพจาก เพจเฟซบุ๊ก : หมอเจด