สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2548 ในเวลา 18.35 น. ณ โรงพยาบาลศิริราช เมื่อแรกประสูติทรงมีน้ำหนัก 2,680 กรัม ความยาวพระองค์ 47 เซนติเมตร รอบพระเศียร 31 เซนติเมตร ลืมพระเนตรเวลา 19.00 น.

เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ทรงเป็นพระรัชทายาทโดยสันนิษฐานลำดับที่ 1 ตามลำดับการสืบราชสันตติวงศ์ไทยในกฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ พระพุทธศักราช 2467

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระราชหัตถเลขาเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2548 พระราชานพระอิสริยยศเดิมเมื่อครั้งแรกประสูติคือ “พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ”

พระนามของพระองค์ หมายถึง “ผู้ทำประทีปคือปัญญาให้สว่างกระจ่างแจ้ง, ผู้ทำเกาะคือที่พึ่งให้รุ่งเรืองโชติช่วง”

ต่อมาเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2548 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เขียนพระนามของพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ เป็นภาษาอังกฤษ ว่า His Royal Highness Prince Dipangkorn Rasmijoti

จากนั้น เมื่อพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ มีพระชนมายุครบ 1 เดือน ได้มีพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ตามพระราชประเพณีในพระที่นั่งอนันตสมาคม เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2548

นอกจากนี้ ในวาระที่พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ ทรงเจริญพระชันษาครบ 1 ปี ในวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2549 กรมธนารักษ์จัดทำเหรียญกษาปณ์ที่ระลึก ชนิดราคา 50 บาท ทำด้วยทองแดงผสมนิกเกิล น้ำหนัก 21 กรัม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 36 มิลลิเมตร จำนวนผลิตไม่เกิน 500,000 เหรียญ

พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ ทรงเริ่มต้นการศึกษาที่โรงเรียนจิตรลดาในพระราชวังดุสิต ก่อนเสด็จไปทรงศึกษาต่อต่างประเทศที่โรงเรียนนานาชาติบาวาเรีย (BIS) ในแคว้นบาวาเรีย ประเทศเยอรมนี

ต่อมา เนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช 2562 เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้สถาปนา พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ ขึ้นเป็น “สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร”

สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ทรงสนพระทัยเรื่องการบินตั้งแต่ทรงพระเยาว์ โดยวันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 เสด็จไปยังสนามกีฬากลาง พื้นที่ควบคุมในพระองค์ 904 เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ในการประทานถ้วยรางวัลพระราชทานและถ้วยรางวัลประทานแก่ทีมที่ชนะเลิศการแข่งขันเครื่องบินจำลองและวิทยุบังคับประเภทต่าง ๆ ในรายการ “หนูน้อยเจ้าเวหา”

พระองค์ทรงมีพระกรณียกิจด้านจิตอาสา โดยในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระองค์ได้ทรงร่วมทำกิจกรรมจิตอาสา “เราทำความดี ด้วยหัวใจ” ทรงทำความสะอาดภายในสุสานหลวงและวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร รวมทั้งประทานน้ำดื่ม อาหาร และพิมเสนน้ำแก่พสกนิกรที่มาร่วมในพระราชพิธีฯ ณ บริเวณศาลหลักเมือง

พระองค์ทรงได้รับการปลูกฝังเรื่องจิตอาสาและการทำความดีอย่างไม่หวังสิ่งตอบแทนมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ โดยขณะที่ประทับศึกษาอยู่ที่เยอรมนี ทรงตื่นบรรทมแต่เช้าตรู่ และทรงร่วมกิจกรรมจิตอาสาที่วัดป่ามุตโตทัย ทรงสนทนาธรรม ทำความสะอาดลานวัด เช็ดฐานพระพุทธรูปภายในวัด และล้างจานด้วยพระองค์เอง พร้อมตรัสว่า “ถ้ากลับเมืองไทยจะไปทำที่เมืองไทย”

นอกจากนี้ พระองค์ยังสนพระทัยในด้านศาสนาเป็นพิเศษ โดยทุกครั้งที่เสด็จกลับประเทศไทย จะเสด็จไปทรงบำเพ็ญพระกุศลและทรงสนทนาธรรมกับพระเถระชั้นผู้ใหญ่ เช่น เสด็จไปทรงสนทนาธรรมกับสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

หรือแม้ในคราว สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินยังต่างจังหวัด เสด็จไปยังสถานพำนักสงฆ์บ้านไร่ทอสี อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา เพื่อทรงบำเพ็ญพระกุศล และทรงสนทนาธรรมกับพระธรรมพัชรญาณมุนี เป็นการส่วนพระองค์

พระองค์ยังทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจด้านศาสนา อาทิ เสด็จแทนพระองค์ ไปในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2565

หรือเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2567 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร เสด็จแทนพระองค์ ไปในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดพระปฐมเจดีย์ อ.เมือง จ.นครปฐม

พระองค์ยังเป็นองค์ประธานอุปถัมภ์ของ สโมสรผู้รักสวนสัตว์แห่งประเทศไทย รวมถึงยังมีสถาบันการศึกษา สถาบันการแพทย์และสาธารณสุข อัญเชิญพระนามเป็นชื่อสถาบัน