วันที่ 15 กันยายน 2568 สำนักงานข่าวสื่อต่างประเทศ Khmer Times ของกัมพูชา เผยรายงานเชิงลึกถึงวิกฤตแรงงานที่หลั่งไหลกลับจากประเทศไทยกว่า 1 ล้านคน หลังเกิดเหตุปะทะชายแดน สร้างแรงกดดันรุนแรงต่อตลาดแรงงานและภาคเกษตรภายในประเทศ

แม้ทางการจังหวัดกำปงสปือ ประกาศว่ามีตำแหน่งงานว่างกว่า 23,000 อัตรา ซึ่งนับเป็น 10% ของงานทั้งหมดที่มีในประเทศ แต่แรงงานจำนวนมากกลับไม่สามารถเข้าถึงงานได้ เนื่องจากเงื่อนไขด้านอายุที่นิยมไม่เกิน 35 ปี ค่าใช้จ่ายสูงในการสมัครและฝึกอบรม รวมถึงการคัดเลือกที่ให้ความสำคัญกับรูปลักษณ์มากกว่าประสบการณ์จริง

ชาวบ้านกัมพูชา A (นามสมมติ) อายุ 40 ปี เปิดเผยว่าได้สมัครงานไม่ต่ำกว่า 7 ครั้ง เสียเงินรวมเกือบ 410,000 เรียลกัมพูชา หรือ 100 ดอลลาร์สหรัฐ แต่ก็ถูกปฏิเสธทุกครั้งด้วยเหตุผลเรื่องอายุและรูปลักษณ์ ทั้งที่ตนเคยทำงานในโรงงานสิ่งทอที่ไทยนานกว่า 15 ปี ขณะที่ชาวบ้านกัมพูชา B (นามสมมติ) วัย 33 ปี แม้ได้เข้าทำงานในโรงงานแห่งหนึ่ง แต่กลับต้องเจอสภาพงานหนักกว่าเดิม ทั้งยังตั้งครรภ์อยู่ ทำให้รู้สึกว่างานไม่มั่นคง ส่วนชาวบ้านกัมพูชา C (นามสมมติ) ชายวัย 42 ปี ถูกปฏิเสธงานจากโรงงานและหันไปเลี้ยงเป็ด รวมทั้งคิดจะขายอาหารริมทาง แต่ยังติดปัญหาทุนไม่เพียงพอ

ผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐกิจ เควิน นาเวน จากมหาวิทยาลัย PUC วิเคราะห์ว่า แรงงานที่กลับมาส่วนใหญ่เป็นแรงงานไร้ฝีมือจากไทย ทำให้ทักษะไม่ตรงกับที่โรงงานกัมพูชาต้องการ พร้อมเสนอทางออกระยะสั้น เช่น เงินอุดหนุน การสร้างงานสาธารณะ และหลักสูตรฝึกอบรมเชื่อมโยงกับภาคเอกชน ส่วนระยะกลางควรส่งเสริมการฝึกอาชีพ การสนับสนุนผู้ประกอบการรายย่อย และทำให้งานบริการบางประเภทมีสถานะถูกกฎหมาย

ขณะเดียวกัน เซบาสเตียน จอร์จ จาก MV Group ชี้ว่า เกษตรกรกัมพูชาก็ประสบปัญหาไม่ต่างกัน โดยราคาข้าวและมันสำปะหลังตกต่ำจนไม่คุ้มทุน เขาเสนอให้รัฐบาลกำหนดราคาขั้นต่ำของผลผลิต ลงทุนโครงสร้างพื้นฐานด้านการเกษตร จัดหาเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ และสร้างตลาดภายในประเทศเพื่อรองรับผลผลิต

สถานการณ์ดังกล่าวสะท้อนถึงวิกฤตซ้ำซ้อนที่แรงงานและเกษตรกรกัมพูชากำลังเผชิญ ขณะที่รัฐบาลถูกวิจารณ์อย่างหนักว่าละเลยการแก้ไขปัญหาเชิงโครงสร้างและยังไม่สามารถหาทางออกที่ชัดเจนให้แก่ผู้เดือดร้อนจำนวนมหาศาลนี้ได้