วันที่ 16 กันยายน 2565 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เตรียมปลดล็อก ตัวเงินตัวทอง จากสถานะสัตว์ป่าคุ้มครอง เพื่อผลักดันให้สามารถเพาะเลี้ยงเป็นสัตว์เศรษฐกิจได้ โดยผู้ที่ต้องการเลี้ยงจะต้องขอใบอนุญาตอย่างถูกต้อง และซื้อตัวเงินตัวทองจากแหล่งจำหน่ายที่ได้รับการรับรองจากกรมอุทยานฯ เท่านั้น

ที่ สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าเขาสน ตำบลรางบัว อำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี ซึ่งเป็นหนึ่งในสถานีเพาะเลี้ยงของกรมอุทยานฯ ปัจจุบันมีตัวเงินตัวทองอยู่มากกว่า 300 ตัว โดยส่วนหนึ่งเป็นตัวที่เจ้าหน้าที่จับมาจากพื้นที่ชุมชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากการถูกรบกวน และนำมาดูแลไว้ที่สถานี มีการแยกกรงพ่อแม่พันธุ์ไว้ประมาณ 250 – 300 ตัว เพื่อเตรียมรองรับการเพาะพันธุ์ในอนาคต

ตัวเงินตัวทองขนาดเล็กมักหลบซ่อนจากตัวใหญ่ในหลุม โอ่ง หรือบนต้นไม้ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกทำร้าย ส่วนตัวที่แข็งแรงจะถูกคัดแยกเป็นพ่อแม่พันธุ์ บางตัววางไข่เพื่อรอการปลดล็อกจากทางราชการ ก่อนจำหน่ายให้ประชาชนนำไปเพาะเลี้ยงต่อได้

นายภาคภูมิ อร่ามศิริรุจิเวทย์ หัวหน้าสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าเขาสน เปิดเผยว่า ปัจจุบันมีตัวเงินตัวทองที่สามารถนับได้จากสายตาประมาณกว่า 200 ตัว และตั้งเป้าว่าภายในปีหน้า หากมีการปลดล็อกอย่างเป็นทางการ จะสามารถสนับสนุนพ่อแม่พันธุ์ให้แก่ประชาชนที่สนใจได้ประมาณ 250 ตัว

ด้านการเลี้ยง ตัวเงินตัวทองเป็นสัตว์กินซากที่มีบทบาทในระบบนิเวศ การเลี้ยงจึงไม่ยุ่งยากมากนัก ต้องมีแหล่งน้ำในพื้นที่เลี้ยง เนื่องจากตัวเงินตัวทองมีพฤติกรรมผูกพันกับน้ำ โรงเรือนควรมีฉากเรียบไม่ให้ปีนหนีได้ หลังคาเอียง 45 องศา อาหารให้วันเว้นวัน โดยมักใช้เครื่องในสัตว์เป็นหลัก

ฤดูผสมพันธุ์ เริ่มในเดือนพฤษภาคม ตัวเมียจะวางไข่ในเดือนสิงหาคม-กันยายน ไข่ใช้เวลาฟัก 6-7 เดือน โดยลูกตัวเงินตัวทองจะเริ่มฟักตัวในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคมของปีถัดไป

สำหรับ ราคาจำหน่าย กรมอุทยานฯ ได้กำหนดไว้เบื้องต้นที่ตัวละ 500 บาท แบ่งเป็นราคาพ่อแม่พันธุ์ 400 บาท และค่าไมโครชิพ 100 บาท แต่จะสามารถจำหน่ายได้ก็ต่อเมื่อมีการประกาศอย่างเป็นทางการในราชกิจจานุเบกษา ผู้สนใจสามารถติดต่อผ่านสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ในแต่ละพื้นที่ หรือสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรุงเทพมหานคร

ทั้งนี้ การจำหน่ายจะต้องมีขั้นตอนทางกฎหมายครบถ้วน ไม่สามารถซื้อขายกันเองได้ ผู้ซื้อจะได้รับเอกสารจากกรมอุทยานฯ และตัวเงินตัวทองทุกตัวจะต้องมีไมโครชิพฝังเพื่อการติดตามและควบคุมการเคลื่อนไหว เช่น การย้าย การตาย หรือการจำหน่าย

นายภาคภูมิ กล่าวเพิ่มเติมว่า ตัวเงินตัวทองยังถือเป็นสัตว์ใหม่ในตลาดสัตว์เศรษฐกิจ และยังไม่แน่ใจว่าจะสามารถพัฒนาเป็นอุตสาหกรรมได้หรือไม่ แต่มีความเป็นไปได้หากผู้ประกอบการที่มีพื้นฐานอยู่แล้ว เช่น บ่อเลี้ยงจระเข้ นำไปร่วมพัฒนา โดยอาจต่อยอดในอุตสาหกรรมเครื่องหนังร่วมกับจระเข้

อีกด้านหนึ่ง ตัวเงินตัวทองยังเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ชื่นชอบสัตว์แปลก หรือ Exotic Pet บางประเทศ เช่น อินโดนีเซีย เรียก “โคโมโดดราก้อน” ซึ่งตัวเงินตัวทองถือเป็นสัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่เป็นอันดับสองรองจากโคโมโด ทำให้มีผู้สนใจปรับปรุงสายพันธุ์ให้มีสีสันแปลกตา เช่น สีดำ สีขาว หรือสีเหลืองในอนาคต

สำหรับพื้นที่เพาะเลี้ยงที่เหมาะสม ควรมีขนาด 40 x 40 เมตร เพื่อรองรับตัวเงินตัวทองประมาณ 100 ตัว หากเลี้ยงมากเกินไปจะเกิดความแออัด กรงควรมีบ่อน้ำ ต้นไม้ใหญ่ หรือโอ่งผ่าครึ่งวางในที่ร่ม เพื่อให้ตัวเงินตัวทองหลบซ่อน บางตัวอาจขุดรูหรือลี้ภัยบนต้นไม้เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกทำร้ายจากตัวใหญ่