ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์ เกี่ยวกับเรื่องสุขภาพ โดยระบุว่า นอนน้อยมานานเท่าไหร่ สมองถึงจะเริ่มเสื่อม เป็นคำถามที่ทำเอาหลายคนฉุกคิดขึ้นมากันเลยทีเดียว

ภาพ ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท

อจ.หมอ ได้กล่าวต่อว่า เป็นคำถามที่หลายคนสงสัย ยุคที่คนทำงานหนัก พักผ่อนน้อย แต่คำตอบไม่ง่าย เพราะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ พันธุกรรม พฤติกรรมอื่น ๆ (เช่นอาหาร ความเครียด การออกกำลังกาย)

อจ มี คำตอบสั้น ๆ

นอนน้อยต่อเนื่อง 4-6 ชั่วโมง/คืน นานเกิน 1-2 สัปดาห์ อาจส่งผลให้ความจำแย่ลง สมาธิลดลง และการประมวลผลข้อมูลช้าลง (ยังไม่เรียกว่าสมองเสื่อม แต่สมองทำงานด้อยลง)

นอนน้อยเรื้อรังเป็นเดือนหรือปี เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อม โดยเฉพาะ อัลไซเมอร์

งานวิจัยพบว่า การนอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมง/คืน ในช่วงอายุ 50-70 ปี ติดต่อกันหลายปี เพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคสมองเสื่อมในระยะยาวได้ถึง 30-50%

นั่นคือ อายุน้อย อาจต้องใช้เวลานอนน้อยนานๆ แต่อายุมาก นอนน้อย จะเสี่ยงมาก

หลักฐาน

1. Nature Communications, 2021 (UK Biobank study)

ศึกษาคน 8,000 คน อายุ 50-70 ปี พบว่า

คนที่นอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมง/คืน ต่อเนื่องหลายปี

มีความเสี่ยงเป็นโรคสมองเสื่อมเพิ่มขึ้น 30%

2. Harvard Medical School

การนอนช่วย ล้างพิษ ในสมอง โดยเฉพาะสาร beta-amyloid ที่สะสมในคนเป็นอัลไซเมอร์

ถ้านอนไม่พอ ระบบนี้จะทำงานลดลง สมองสะสมของเสีย เสี่ยงเสื่อม

3. การทดลองในมนุษย์ (Sleep restriction studies)

คนที่นอนวันละ 4-5 ชั่วโมง นาน 2 สัปดาห์

ความสามารถทางสมอง (ความจำ สติปัญญา ความเร็วคิด) ลดลงเทียบเท่าคนเมาแอลกอฮอล์

ร่างกายฟื้นไม่เต็มที่แม้นอนชดเชยภายหลัง

ต่อมา อจ.หมอ ได้ชี้ให้เห็นถึงสัญญาณเตือนภาวะสองเสื่อม โดยรนะบุว่า

มาดูสัญญาณเตือนสมองเริ่มเสื่อมจากการนอนน้อย ลืมเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น สมาธิสั้น ทำงานผิดพลาด หงุดหงิดง่าย ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ สับสนกับเวลา สถานที่ พูดซ้ำ ๆ หรือลืมคำที่คุ้นเคย

โดยในช่วงท้าย อจ.หมอ ได้ให้คำแนะนำเพื่อเป็นแนวทางในการป้องกันสมองเสื่อมจากการนอนน้อย ไว้ว่า คำแนะนำเพื่อป้องกันสมองเสื่อมจากการนอนน้อย นอนวันละ 7-8 ชั่วโมง อย่างสม่ำเสมอ เข้านอน-ตื่นนอนเวลาเดิมทุกวัน (แม้วันหยุด) หลีกเลี่ยงคาเฟอีน จอมือถือก่อนนอน ออกกำลังกายตอนเช้าหรือตอนบ่าย

ทั้งนี้ ยังมีข้อความทิ้งท้ายไว้ว่า อย่าเพิ่งสมองเสื่อมนะครับ อีกไม่เกิน 5 ปี ยารักษา มาแน่ สุรัตน์

เรียบเรียงโดยทีมข่าวสยามนิวส์